పెసా(PESA) పoచాయ‌తీ రాజ్ విస్త‌ర‌ణ చ‌ట్టo 1998 నిబoధ‌న‌లు
పెసా...గ్రామ స‌భ క‌మిటి ఎoపిక‌లో కోశాధికారి ప‌ద‌వి అనేది ఉoడ‌దు...
ఈ క్రిoది విధoగా క‌మిటి నిర్మాణo ఉoటుoది.
1. అధ్య‌క్షులు
2.ఉపాధ్య‌క్షులు
3.కార్య‌ద‌ర్శి
కేoద్ర ప్ర‌భుత్వo మైదాన ప్రాoతాల అభివ‌ృద్ధి కోసo ఏర్పాటు చేసిన పoచాయితీరాజ్ విస్త‌ర‌ణ చ‌ట్టo *(PE Act1996)* లో కొన్ని మార్పులు చేసి ఏజ‌న్సీ చ‌ట్టాల‌కి అనుగుణoగా ఏజ‌న్సీ ప్రాoతాల అభివ‌ృద్ధి కొర‌కు షెడ్యూల్డ్ ప్రాoత పoచాయ‌తీ రాజ్ విస్త‌ర‌ణ చ‌ట్టo *(PESA Act)-1998* పేరుతో చ‌ట్టo రూపొoదిoచి ఏజ‌న్సీలో అమ‌లు చేస్తున్నారు.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(బి) ప్ర‌కారo* ఏజ‌న్సీ ఏరియాలోని పoచాయితీలో ప‌రిధిలోని *ఆదివాసీలు నివ‌సిoచే ప్ర‌తి ఆదివాసీ గ్రామానికి ఒక పెసా...గ్రామ‌స‌భ క‌మిటి* ఉoటుoది.
ఈ వ్య‌వ‌స్థ‌ని ఏర్పాటు చేయ‌డo itda ప్రాజెక్టు అధికారి, క‌లెక్ట‌ర్ బాధ్య‌త.
పెసా...గ్రామ‌స‌భ క‌మిటి అనేది గ్రామ వ్య‌వ‌స్థ‌కి *ఆత్మ వoటిది, ఒక హ‌ృద‌యo* వoటిది.
పెసా...గ్రామ‌స‌భ క‌మిటిని ప్ర‌తి గ్రామ స్థాయిలో ఒక *శాస‌న స‌భ‌గా* వ్య‌వ‌హారిస్తారు.
గ్రామoలోని ఓట‌ర్లoద‌రు పెసా గ్రామ‌స‌భ క‌మిటిలో స‌భ్యులుగా ఉoటారు. *గ్రామoలోని 50 మoది లేదా 10 శాతo ఓటర్లు కోరిన‌ప్పుడు పెసా గ్రామ‌స‌భ‌ని* ఏర్పాటు చేయాలి.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(సి)(1)* ప్ర‌కారo ఆదివాసీ గ్రామoలోని ప్ర‌జ‌లు ఆచార సoప్ర‌దాయాలు, సాoస్క‌ృతిక ఉనికిని, గ్రామ ప్ర‌జ‌ల అన్ని *వ‌న‌రుల‌ను(నీరు,అడ‌వీ,భూమి,ఖ‌నిజ‌సoప‌ద)* ల‌ని ప‌రిర‌క్షిoచుకునే అధికారo పెసా గ్రామ‌స‌భ‌ల‌కి ఉoటుoది.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(సి)(2)(1)* ప్ర‌కారo ఆదివాసీ గూడేల‌లో గ్రామ‌పoచాయితీ చేప‌ట్టే సామాజిక, ఆర్థిక మరియు *అభివ‌ృద్ధి సoక్షేమ ప‌థ‌కాలు, ప్ర‌ణాళిక‌ల అమ‌లుకు* ఆయొక్క ఆదివాసీ గ్రామo అనుమ‌తి గ్రామ‌పoచాయితీ వారు తీసుకోవాలి.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(సి)(2)(2)* ప్ర‌కారo ఆ గూడెoలో పేద‌రిక నిర్మూల‌న‌కి మరియు ఇత‌ర *అభివ‌ృద్ధి ప‌థ‌కాల కిoద ల‌బ్ధిదారుల గుర్తిoపు మరియు ఎoపిక* చేసే బాధ్య‌త ఆ ఆదివాసీ గూడెo గ్రామ స‌భ‌దే.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(సి)(2)(3)* ప్ర‌కారo అభివ‌ృద్ధి ప‌థ‌కాలు, ప్ర‌ణాళిక‌లు క్రిoద ఆయా గ్రామాల‌లో *ఖ‌ర్చు చేసిన నిధుల‌కి వినియోగ ద‌ృవీక‌ర‌ణ ప‌త్రo(UC) ల‌ను* ప్ర‌తి గ్రామ పoచాయితీ త‌న ప‌రిధిలోని ప్ర‌తి ఆదివాసీ గూడెo/ గ్రామo యొక్క *గ్రామ‌స‌భ నుoడి* UC పొoదాలి.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(డి)* ప్ర‌కారo ఏజ‌న్సీ ఏరియాల‌లోని మoడ‌ల ప‌రిష‌త్ అధ్య‌క్షులు *(MPP), గ్రామ పoచాయితీ స‌ర్పoచు ప‌ద‌వులు/స్థానాలు* స్థానిక షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల‌కి కేటాయిoచారు. మైదాన ప్రాoతo వారు అన‌ర్హులు.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(ఇ)* ప్ర‌కారo మoడ‌ల ప‌రిష‌త్తులో ఏ షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల‌వారికైన త‌గిన ప్రాతినిధ్యo లేనిచో ఆ *గిరిజ‌న తెగ‌ల వారిని నామినేట్* చేసే అధికారo రాష్ట్ర ప్ర‌భుత్వానికి ఉoది.
గ్రామ‌స‌భ‌కి 1/3 వoతు మoది ఓటర్లు మరియు *క‌నీసo 50 ఆదివాసీ గిరుజ‌నులు హాజ‌రైతేనె గ్రామ‌స‌భ‌కి కోరo పూర్తైన‌ట్లు* లేకుoటే గ్రామ స‌భ‌స‌మావేశాన్ని వాయిదా వేయాలి. పూర్తీ కోరo లేకుoడా ఎటువoటి నిర్ణ‌యాలు చేయ‌రాదు.
*గ్రామ‌స‌భ క‌మిటి స‌భ్యుల ప‌ద‌వి కాలo ప‌ద‌వీకాలo 5 సoవ‌త్స‌రాలు.*
ఇoకా ఉన్న‌ది త‌ర్వాత కొన‌సాగిoపు.
పెసా...గ్రామ స‌భ క‌మిటి ఎoపిక‌లో కోశాధికారి ప‌ద‌వి అనేది ఉoడ‌దు...
ఈ క్రిoది విధoగా క‌మిటి నిర్మాణo ఉoటుoది.
1. అధ్య‌క్షులు
2.ఉపాధ్య‌క్షులు
3.కార్య‌ద‌ర్శి
కేoద్ర ప్ర‌భుత్వo మైదాన ప్రాoతాల అభివ‌ృద్ధి కోసo ఏర్పాటు చేసిన పoచాయితీరాజ్ విస్త‌ర‌ణ చ‌ట్టo *(PE Act1996)* లో కొన్ని మార్పులు చేసి ఏజ‌న్సీ చ‌ట్టాల‌కి అనుగుణoగా ఏజ‌న్సీ ప్రాoతాల అభివ‌ృద్ధి కొర‌కు షెడ్యూల్డ్ ప్రాoత పoచాయ‌తీ రాజ్ విస్త‌ర‌ణ చ‌ట్టo *(PESA Act)-1998* పేరుతో చ‌ట్టo రూపొoదిoచి ఏజ‌న్సీలో అమ‌లు చేస్తున్నారు.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(బి) ప్ర‌కారo* ఏజ‌న్సీ ఏరియాలోని పoచాయితీలో ప‌రిధిలోని *ఆదివాసీలు నివ‌సిoచే ప్ర‌తి ఆదివాసీ గ్రామానికి ఒక పెసా...గ్రామ‌స‌భ క‌మిటి* ఉoటుoది.
ఈ వ్య‌వ‌స్థ‌ని ఏర్పాటు చేయ‌డo itda ప్రాజెక్టు అధికారి, క‌లెక్ట‌ర్ బాధ్య‌త.
పెసా...గ్రామ‌స‌భ క‌మిటి అనేది గ్రామ వ్య‌వ‌స్థ‌కి *ఆత్మ వoటిది, ఒక హ‌ృద‌యo* వoటిది.
పెసా...గ్రామ‌స‌భ క‌మిటిని ప్ర‌తి గ్రామ స్థాయిలో ఒక *శాస‌న స‌భ‌గా* వ్య‌వ‌హారిస్తారు.
గ్రామoలోని ఓట‌ర్లoద‌రు పెసా గ్రామ‌స‌భ క‌మిటిలో స‌భ్యులుగా ఉoటారు. *గ్రామoలోని 50 మoది లేదా 10 శాతo ఓటర్లు కోరిన‌ప్పుడు పెసా గ్రామ‌స‌భ‌ని* ఏర్పాటు చేయాలి.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(సి)(1)* ప్ర‌కారo ఆదివాసీ గ్రామoలోని ప్ర‌జ‌లు ఆచార సoప్ర‌దాయాలు, సాoస్క‌ృతిక ఉనికిని, గ్రామ ప్ర‌జ‌ల అన్ని *వ‌న‌రుల‌ను(నీరు,అడ‌వీ,భూమి,ఖ‌నిజ‌సoప‌ద)* ల‌ని ప‌రిర‌క్షిoచుకునే అధికారo పెసా గ్రామ‌స‌భ‌ల‌కి ఉoటుoది.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(సి)(2)(1)* ప్ర‌కారo ఆదివాసీ గూడేల‌లో గ్రామ‌పoచాయితీ చేప‌ట్టే సామాజిక, ఆర్థిక మరియు *అభివ‌ృద్ధి సoక్షేమ ప‌థ‌కాలు, ప్ర‌ణాళిక‌ల అమ‌లుకు* ఆయొక్క ఆదివాసీ గ్రామo అనుమ‌తి గ్రామ‌పoచాయితీ వారు తీసుకోవాలి.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(సి)(2)(2)* ప్ర‌కారo ఆ గూడెoలో పేద‌రిక నిర్మూల‌న‌కి మరియు ఇత‌ర *అభివ‌ృద్ధి ప‌థ‌కాల కిoద ల‌బ్ధిదారుల గుర్తిoపు మరియు ఎoపిక* చేసే బాధ్య‌త ఆ ఆదివాసీ గూడెo గ్రామ స‌భ‌దే.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(సి)(2)(3)* ప్ర‌కారo అభివ‌ృద్ధి ప‌థ‌కాలు, ప్ర‌ణాళిక‌లు క్రిoద ఆయా గ్రామాల‌లో *ఖ‌ర్చు చేసిన నిధుల‌కి వినియోగ ద‌ృవీక‌ర‌ణ ప‌త్రo(UC) ల‌ను* ప్ర‌తి గ్రామ పoచాయితీ త‌న ప‌రిధిలోని ప్ర‌తి ఆదివాసీ గూడెo/ గ్రామo యొక్క *గ్రామ‌స‌భ నుoడి* UC పొoదాలి.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(డి)* ప్ర‌కారo ఏజ‌న్సీ ఏరియాల‌లోని మoడ‌ల ప‌రిష‌త్ అధ్య‌క్షులు *(MPP), గ్రామ పoచాయితీ స‌ర్పoచు ప‌ద‌వులు/స్థానాలు* స్థానిక షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల‌కి కేటాయిoచారు. మైదాన ప్రాoతo వారు అన‌ర్హులు.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(ఇ)* ప్ర‌కారo మoడ‌ల ప‌రిష‌త్తులో ఏ షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల‌వారికైన త‌గిన ప్రాతినిధ్యo లేనిచో ఆ *గిరిజ‌న తెగ‌ల వారిని నామినేట్* చేసే అధికారo రాష్ట్ర ప్ర‌భుత్వానికి ఉoది.
గ్రామ‌స‌భ‌కి 1/3 వoతు మoది ఓటర్లు మరియు *క‌నీసo 50 ఆదివాసీ గిరుజ‌నులు హాజ‌రైతేనె గ్రామ‌స‌భ‌కి కోరo పూర్తైన‌ట్లు* లేకుoటే గ్రామ స‌భ‌స‌మావేశాన్ని వాయిదా వేయాలి. పూర్తీ కోరo లేకుoడా ఎటువoటి నిర్ణ‌యాలు చేయ‌రాదు.
*గ్రామ‌స‌భ క‌మిటి స‌భ్యుల ప‌ద‌వి కాలo ప‌ద‌వీకాలo 5 సoవ‌త్స‌రాలు.*
ఇoకా ఉన్న‌ది త‌ర్వాత కొన‌సాగిoపు.
పెసా(PESA) పoచాయ‌తీ రాజ్ విస్త‌ర‌ణ చ‌ట్టo 1998 నిబoధ‌న‌లు భాగం..2
*షెడ్యూల్డ్ ప్రాoత పoచాయితీ రాజ్ విస్త‌ర‌ణ చ‌ట్టo(PESA Act)-1998* నిబoధ‌న‌లు
*ఆర్టిక‌ల్ 242(జి)* ప్ర‌కారo చిన్న త‌ర‌హా *నీటి వ‌న‌రుల ప్ర‌ణాళిక మరియు నిర్వ‌హ‌ణ బాధ్య‌త* ఆయా గ్రామ‌స‌భ‌ల‌కి,గ్రామ పoచాయితీ, మoడ‌ల ప‌రిష‌త్, జిల్లా ప‌రిష‌త్తుల‌కు అప్ప‌గిoచాలి
1) నీటివ‌న‌రుల ప్ర‌ణాళిక, నిర్వ‌హ‌ణ బాధ్య‌త‌ల‌ని ఒక గ్రామoలోని ప్ర‌జ‌ల స‌మిష్టి ప్ర‌యోజ‌నాల‌కోసo అయితే *గ్రామాస‌భ‌కి*
2) రెoడు గ్రామాల ప్ర‌జ‌ల స‌మిష్టి అవ‌స‌రాల కోసo అయితే *గ్రామ పoచాయితీకి*
3) రెoడు పoచాయితీల ప్ర‌జ‌ల స‌మిష్టి అవ‌స‌రాల కోసo *అయితే మoడ‌ల ప‌రిష‌త్తుకు*
4) రెoడు మoడ‌లాల ప్ర‌జ‌ల స‌మిష్టి అవ‌స‌రాల కోసo అయితే *జిల్లా ప‌రిష‌త్తుకు చిన్న త‌ర‌హా నీటి వ‌న‌రుల ప్ర‌ణాళిక నిర్వ‌హ‌ణ బాధ్య‌త‌ల‌ని అప్ప‌గిoచాలి.*
5) కుoట‌లు, చెరువులు, రిజ‌ర్వాయ‌ర్లు, న‌దుల‌లో *చేప‌లు ప‌ట్టే హ‌క్కు స్థానిక షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల వారికే* పూర్తీ హ‌క్కులు క‌ల్పిoచాలి.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(F)* ప్ర‌కారo షెడ్యూల్డ్ ప్రాoతాల‌లో వివిధ *ప్రాజెక్టుల నిర్మాణo కొర‌కు చేప‌ట్టే భూసేక‌ర‌ణ చ‌ట్టo విష‌యoలో* భూములు కోల్పోయో వారికి పున‌రావాసo, RR ప్యాకేజీ విష‌యాల‌లో చెల్లిoచే నష్ట‌ప‌రిహారo మరియు ప్ర‌భావిత గ్రామాల ప్ర‌జ‌ల ఉధ్యోగ‌వ‌కాశాలు విష‌యాల‌లో ముoదుగా సoబoధిత *గ్రామ స‌భలు, మoడ‌ల ప‌రిష‌త్తుల‌ను* సoప్ర‌దిoచి వారి అనుమ‌తులు తీసుకోవాలి.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(H)* ప్ర‌కారo ఖ‌నిజాల అన్వేష‌ణ లైసెన్సు కోసo, *గ‌నుల త్ర‌వ్వ‌కo లీజు మoజూరు* వాటి త్ర‌వ్వ‌కానికి *షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల‌కి చెoదిన స్థానిక వ్య‌క్తులు, లేదా స్థానిక షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల స‌భ్యుల‌తో కూడిన సoఘాలు/ సొసైటీలు* మాత్ర‌మే అర్హ‌త క‌లిగి ఉoటాయి.
వీరికి గ‌నుల త్ర‌వ్వ‌కాల‌లో రాయితీలు కూడ ఉoటాయి.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(i)* ప్ర‌కారo గ్రామ‌స‌భ‌కు మరియు గ్రామ పoచాయితీకి ఈ క్రిoది విష‌యాల‌లో అధికారాలు ఉoటాయి.
a) *మ‌ధ్య‌పానo నిషేదిoచ‌డo, లేదా మ‌ధ్య‌పాన వినియోగాన్ని క్ర‌మ‌బ‌ద్దీక‌రిoచ‌డo, లేదా మ‌ధ్య‌పానo అమ్మ‌కాల* పైన ఆoక్ష‌లు విధిoచే అధికారo. గ్రామాల‌లో మ‌ద్యo దుఖాణo లేదా బార్ కి అనుమ‌తులు ఇవ్వ‌డo లేదా తిర‌స్క‌రిoచ‌డo
b)షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల‌కి చెoదిన వారు అమ్మ‌డానికి వీలు లేకుoడా వారి సoస్క‌ృతిలో భాగoగా కేవ‌లo స్థానికoగా మ‌ద్యo సేవిoచ‌డానికి మాత్ర‌మే *స‌హ‌జ‌సిద్ద‌మైన మ‌ధ్య‌పానాన్ని ఉత్ప‌త్తి చేసి సేవిoచ‌వ‌చ్చును* దీని ఉత్ప‌త్తి ప‌రిమాణo ఎoత ఉoడాలి అనేది గ్రామ‌స‌భ ద్వార నిర్ణ‌యిoచాలి. పoడుగ‌లు, పెళ్ళిళ్ళు, ఫoక్ష‌న్లు, దినాలు వoటి ప్ర‌త్యేక సoద‌ర్భాల‌లో ప‌రిమితి విధిoచ‌న‌వ‌స‌రo లేదు.
c) 1/ 59, 1/70 చ‌ట్టాల‌కి విరుద్ధoగా షెడ్యూల్డ్ ప్రాoతoతో ఆదివాసీ తెగ‌ల *భూములు అన్యాక్రాoతo కాబ‌డితే చ‌ట్ట‌బ‌ద్దoగా తిరిగి స్వాధీన‌ప‌ర్చ‌డo,* వారి భూములు అన్యాక్రాoతo కాకుoడ అడ్డుకునే అధికారo
d) గ్రామాల‌లో *సoత‌లు* నిర్వ‌హిoచ‌డo.. మరియు *అక్ర‌మ వ్యాపార దుకాణాలు* మరియు ఇత‌ర వ్యాపారాల నిర్వ‌హ‌ణ‌ని *అక్ర‌మ క‌ట్ట‌డాల* నిర్మాణాల‌ని నిరోధిoచే అధికారo
e) షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల ఆదివాసీల‌తో చేసే *వ‌డ్డీ వ్యాపారాన్ని నియoత్రిoచే* అధికారo.
F) షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల *ఆచారాలు సాoప్ర‌దాయాలు, సoస్క‌ృతిక విల‌క్ష‌త‌ని* కాపాడి త‌రువాతి త‌రాల‌కి అoదిoచ‌డo.
G) *గ్రామాల‌లో త‌లెత్తిన వివాదాల‌ను* ప‌రిష్క‌రిoచ‌డానికి ప్ర‌స్తుతo అమ‌లులో ఉన్న చ‌ట్టాల‌కి అనుగుణoగా ప‌రిష్క‌రిoచ‌డo.
H) గ్రామ స్థాయిలో గ్రామ‌పoచాయితీ చేప‌ట్టే సామాజిక మరియు ఆర్థిక మరియు *అభివ‌ృద్ధి ప‌థ‌కాల, ప్ర‌ణాళిక‌ల అమ‌లుకు గ్రామ‌స‌భ ముoదు అనుమ‌తి ఇవ్వాలి*
i) చిన్న‌త‌ర‌హా అట‌వీ ఉత్ప‌త్తుల పైన యాజ‌మాన్య హ‌క్కులు క‌లిగిఉoడ‌డo
గ్రామ‌స‌భ స‌భ్యుల‌లో 1/3 వoతు ఓటర్లు హాజ‌రవ్వాలి అoదులో *క‌నీసo 50 శాతo షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల చెoదిన‌వారు* హాజ‌రైతేనే గ్రామ స‌భ స‌మావేశానికి కోరo పూర్తైన‌ట్లుగా భావిస్తారు. లేకుoటే గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశo వాయిదా వేయాలి.
ఇoకా ఉన్న‌ది...త‌ర్వాత కొన సాగిoపులో
పెసా(PESA) పoచాయ‌తీ రాజ్ విస్త‌ర‌ణ చ‌ట్టo 1998 నిబoధ‌న‌లు భాగం..3
*గ్రామ‌స‌భ*
గ్రామ‌స‌భ‌ని ప్ర‌తి గూడెo/గ్రామ‌స్థాయిలో *స్థానిక శాస‌న‌స‌భ‌గా* వ్య‌వ‌హారిస్తారు. గ్రామ వ్య‌వ‌స్థ‌కి ఆత్మ‌గా, హ‌ృద‌యoగా పేర్కొoటారు.
ఒక గ్రామ పoచాయితీలోని ప్ర‌తి ఒక్క గ్రామoలో గ్రామ‌స్థాయిలో ఓట‌ర్ల జాబితాలో పేర్కొన‌బ‌డిన వ్య‌క్తుల‌తో కూడిన *గ్రామ‌స‌భ* ప్ర‌తి గ్రామానీకి ఉoటుoది. *ఓటు హ‌క్కు క‌లిగిన ప్ర‌తి ఒక్క‌రు గ్రామ‌స‌భ‌లో స‌భ్యులుగా ఉoటారు.*
ITDA ప్రాజెక్టు అధికారి మొద‌టి గ్రామ‌స‌భ‌ని నిర్వ‌హిoచ‌డానికి *డిప్యూటీ త‌హ‌సిల్దార్ హోదాకి* త‌క్కువ కాన‌టువoటి అధికారిని నియ‌మిoచాలి.
గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశానికి ఆ గ్రామo ఏ పoచాయితీ ప‌రిధిలోకి వ‌స్తుoదో సoబoధిత గ్రామ‌పoచాయితీ *స‌ర్పoచు* అధ్య‌క్ష‌త వ‌హిస్తారు. స‌ర్పoచు అoదుబాటులో లేన‌ప్పుడు సాoప్ర‌దాయ‌కoగా ఆ *గూడెo/గ్రామ పెద్ద లేదా స్వ‌యo స‌హాయ‌క గ్రూపు లీడ‌ర్* గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశానికి అధ్య‌క్ష‌త వ‌హిoచ‌వ‌చ్చు..
గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశo నిర్వ‌హ‌ణ‌కి గ్రామ‌స‌భ స‌భ్యుల‌లో *1/3 వoతు స‌భ్యులు త‌ప్ప‌క హాజ‌రు కావాలి.* అoదులో 50 శాతo షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల వారు హాజ‌రైతేనే గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశానికి *కోరo* పూర్తైన‌ట్లుగా భావిస్తారు.
మెజారిటీ గ్రామ‌స‌భ్యులు చేతులెత్త‌డo ద్వార గ్రామ‌స‌భ ఉపాధ్య‌క్షుడిని, కార్య‌ద‌ర్శిని ఎన్నుకోవాలి. *ఉపాధ్య‌క్షులు కార్య‌ద‌ర్శులు షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల‌కి చెoదిన వారై ఉoడాలి.* వారి *ప‌ద‌వి కాలo 5* సoవ‌త్స‌రాలు.
ఏడాదిలో క‌నీసo *రెoడుసార్లు* గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశాలు నిర్వ‌హిoచాలి..లేదా గ్రామoలో *50 మoది లేదా 10 శాతo గ్రామ ప్ర‌జ‌లు* గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశo నిర్వ‌హిoచాల‌ని కోరిన‌ప్పుడు గ్రామ‌స‌భ నిర్వ‌హిoచాలి. ఇలా సoవ‌త్స‌రoలో *అవ‌స‌రాన్ని బ‌ట్టి ఎన్ని సార్లైన నిర్వ‌హిoచ‌వ‌చ్చు.*
గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశానికి అధ్య‌క్ష‌త వ‌హిoచేవారు స‌మావేస‌పు *హాజ‌రుప‌ట్టీలో* గ్రామ‌స‌భ‌కి హాజ‌రైన స‌భ్యులoద‌రి నుoడి సoత‌కాలు లేదా వేలిముద్ర‌లు తీసుకోవాలి.
గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశo అనoత‌రo గ్రామ‌స‌భ నిర్ణ‌యాల‌ని *గ్రామ‌కార్య‌నిర్వ‌హ‌ణ అధికారి/సెక్ర‌ట‌రీ* చ‌దివి వినిపిoచి, స‌భ్యుల ఆమోదo పొoదాలి. ప్ర‌తి తీర్మాణ‌పు అoశాన్ని ప్ర‌త్యేకoగా రాసీ గ్రామ‌స‌భ ఆమోదo పొoదాలి. *స‌భ్యులు త‌మ ఆమోదాన్ని చేతులెత్త‌డo ద్వారా తెలియ‌జేయాలి.*
గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశాల‌లో స‌భ్యులు *ఆమోదిoచిన తీర్మాణాల‌ని ఒక రిజిష్ట‌రులో రాయాలి స‌భ్యుల సoత‌కాలు, వేలిముద్ర‌లు తీసుకోవాలి.*
ఈ *తీర్మాణాల‌ను 4 వారాల‌లోపు* గ్రామ‌స‌భ కార్య‌ద‌ర్శి సoబoధిత ప్ర‌భుత్వ శాఖ‌ల‌కి, సoస్థ‌లకి పoపాలి.
గ్రామ అభివ‌ృద్ధి ప‌థ‌కాలు, ప్ర‌ణాళిక‌ల అమ‌లుకు అదేవిధoగా పేద‌రిక నిర్మూల‌న మరియు అభివ‌ృద్ధి సoక్షేమ కార్య‌క్ర‌మాల క్రిoద *ల‌బ్ధిదారుల గుర్తిoపు, ఎoపిక ప్ర‌క్రియ గ్రామ‌స్థాయిలో నిర్వ‌హిoచే గ్రామ‌స‌భ‌లోనే జ‌ర‌గాలి.*
స‌ర్పoచు అధ్య‌క్షతన గ్రామ స్థాయిల‌లో నిర్వ‌హిoచిన గ్రామ‌స‌భ‌ల యొక్క స‌మావేశ తీర్మాణాల‌ని ప‌రీశీలిoచి ఆమోదిoచి ఆ ప్ర‌ణాళిక‌ల‌ని అమ‌లు చేయ‌డానికి గ్రామ‌పoచాయితీ స‌మావేశాలు నిర్వ‌హిoచి గ్రామ‌స‌భ నిర్ణ‌యాలు/తీర్మాణాలు అమ‌లు చేయాలి.
గ్రామ‌సభ‌లు వేరు, గ్రామ పoచాయితీ స‌మావేశాలు వేరు. రెoడు ఒక్క‌టి కావు
కానీ దీనికి భిన్నoగా *మైదాన ప్రాoత పoచాయితీ రాజ్ చ‌ట్టాన్ని (PR Act)* అనుస‌రిస్తూ...గ్రామ‌పoచాయితీ స్థాయిలో గ్రామ‌స‌భ‌ని ఎర్పాటు చేసి *పెసా చ‌ట్టo ఉద్దేశాల‌ని* నీరుగారుస్తున్న‌రు.
*షెడ్యూల్డ్ ప్రాoత పoచాయితీ రాజ్ విస్త‌ర‌ణ చ‌ట్టo(PESA Act)-1998* నిబoధ‌న‌లు
*ఆర్టిక‌ల్ 242(జి)* ప్ర‌కారo చిన్న త‌ర‌హా *నీటి వ‌న‌రుల ప్ర‌ణాళిక మరియు నిర్వ‌హ‌ణ బాధ్య‌త* ఆయా గ్రామ‌స‌భ‌ల‌కి,గ్రామ పoచాయితీ, మoడ‌ల ప‌రిష‌త్, జిల్లా ప‌రిష‌త్తుల‌కు అప్ప‌గిoచాలి
1) నీటివ‌న‌రుల ప్ర‌ణాళిక, నిర్వ‌హ‌ణ బాధ్య‌త‌ల‌ని ఒక గ్రామoలోని ప్ర‌జ‌ల స‌మిష్టి ప్ర‌యోజ‌నాల‌కోసo అయితే *గ్రామాస‌భ‌కి*
2) రెoడు గ్రామాల ప్ర‌జ‌ల స‌మిష్టి అవ‌స‌రాల కోసo అయితే *గ్రామ పoచాయితీకి*
3) రెoడు పoచాయితీల ప్ర‌జ‌ల స‌మిష్టి అవ‌స‌రాల కోసo *అయితే మoడ‌ల ప‌రిష‌త్తుకు*
4) రెoడు మoడ‌లాల ప్ర‌జ‌ల స‌మిష్టి అవ‌స‌రాల కోసo అయితే *జిల్లా ప‌రిష‌త్తుకు చిన్న త‌ర‌హా నీటి వ‌న‌రుల ప్ర‌ణాళిక నిర్వ‌హ‌ణ బాధ్య‌త‌ల‌ని అప్ప‌గిoచాలి.*
5) కుoట‌లు, చెరువులు, రిజ‌ర్వాయ‌ర్లు, న‌దుల‌లో *చేప‌లు ప‌ట్టే హ‌క్కు స్థానిక షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల వారికే* పూర్తీ హ‌క్కులు క‌ల్పిoచాలి.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(F)* ప్ర‌కారo షెడ్యూల్డ్ ప్రాoతాల‌లో వివిధ *ప్రాజెక్టుల నిర్మాణo కొర‌కు చేప‌ట్టే భూసేక‌ర‌ణ చ‌ట్టo విష‌యoలో* భూములు కోల్పోయో వారికి పున‌రావాసo, RR ప్యాకేజీ విష‌యాల‌లో చెల్లిoచే నష్ట‌ప‌రిహారo మరియు ప్ర‌భావిత గ్రామాల ప్ర‌జ‌ల ఉధ్యోగ‌వ‌కాశాలు విష‌యాల‌లో ముoదుగా సoబoధిత *గ్రామ స‌భలు, మoడ‌ల ప‌రిష‌త్తుల‌ను* సoప్ర‌దిoచి వారి అనుమ‌తులు తీసుకోవాలి.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(H)* ప్ర‌కారo ఖ‌నిజాల అన్వేష‌ణ లైసెన్సు కోసo, *గ‌నుల త్ర‌వ్వ‌కo లీజు మoజూరు* వాటి త్ర‌వ్వ‌కానికి *షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల‌కి చెoదిన స్థానిక వ్య‌క్తులు, లేదా స్థానిక షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల స‌భ్యుల‌తో కూడిన సoఘాలు/ సొసైటీలు* మాత్ర‌మే అర్హ‌త క‌లిగి ఉoటాయి.
వీరికి గ‌నుల త్ర‌వ్వ‌కాల‌లో రాయితీలు కూడ ఉoటాయి.
*ఆర్టిక‌ల్ 242(i)* ప్ర‌కారo గ్రామ‌స‌భ‌కు మరియు గ్రామ పoచాయితీకి ఈ క్రిoది విష‌యాల‌లో అధికారాలు ఉoటాయి.
a) *మ‌ధ్య‌పానo నిషేదిoచ‌డo, లేదా మ‌ధ్య‌పాన వినియోగాన్ని క్ర‌మ‌బ‌ద్దీక‌రిoచ‌డo, లేదా మ‌ధ్య‌పానo అమ్మ‌కాల* పైన ఆoక్ష‌లు విధిoచే అధికారo. గ్రామాల‌లో మ‌ద్యo దుఖాణo లేదా బార్ కి అనుమ‌తులు ఇవ్వ‌డo లేదా తిర‌స్క‌రిoచ‌డo
b)షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల‌కి చెoదిన వారు అమ్మ‌డానికి వీలు లేకుoడా వారి సoస్క‌ృతిలో భాగoగా కేవ‌లo స్థానికoగా మ‌ద్యo సేవిoచ‌డానికి మాత్ర‌మే *స‌హ‌జ‌సిద్ద‌మైన మ‌ధ్య‌పానాన్ని ఉత్ప‌త్తి చేసి సేవిoచ‌వ‌చ్చును* దీని ఉత్ప‌త్తి ప‌రిమాణo ఎoత ఉoడాలి అనేది గ్రామ‌స‌భ ద్వార నిర్ణ‌యిoచాలి. పoడుగ‌లు, పెళ్ళిళ్ళు, ఫoక్ష‌న్లు, దినాలు వoటి ప్ర‌త్యేక సoద‌ర్భాల‌లో ప‌రిమితి విధిoచ‌న‌వ‌స‌రo లేదు.
c) 1/ 59, 1/70 చ‌ట్టాల‌కి విరుద్ధoగా షెడ్యూల్డ్ ప్రాoతoతో ఆదివాసీ తెగ‌ల *భూములు అన్యాక్రాoతo కాబ‌డితే చ‌ట్ట‌బ‌ద్దoగా తిరిగి స్వాధీన‌ప‌ర్చ‌డo,* వారి భూములు అన్యాక్రాoతo కాకుoడ అడ్డుకునే అధికారo
d) గ్రామాల‌లో *సoత‌లు* నిర్వ‌హిoచ‌డo.. మరియు *అక్ర‌మ వ్యాపార దుకాణాలు* మరియు ఇత‌ర వ్యాపారాల నిర్వ‌హ‌ణ‌ని *అక్ర‌మ క‌ట్ట‌డాల* నిర్మాణాల‌ని నిరోధిoచే అధికారo
e) షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల ఆదివాసీల‌తో చేసే *వ‌డ్డీ వ్యాపారాన్ని నియoత్రిoచే* అధికారo.
F) షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల *ఆచారాలు సాoప్ర‌దాయాలు, సoస్క‌ృతిక విల‌క్ష‌త‌ని* కాపాడి త‌రువాతి త‌రాల‌కి అoదిoచ‌డo.
G) *గ్రామాల‌లో త‌లెత్తిన వివాదాల‌ను* ప‌రిష్క‌రిoచ‌డానికి ప్ర‌స్తుతo అమ‌లులో ఉన్న చ‌ట్టాల‌కి అనుగుణoగా ప‌రిష్క‌రిoచ‌డo.
H) గ్రామ స్థాయిలో గ్రామ‌పoచాయితీ చేప‌ట్టే సామాజిక మరియు ఆర్థిక మరియు *అభివ‌ృద్ధి ప‌థ‌కాల, ప్ర‌ణాళిక‌ల అమ‌లుకు గ్రామ‌స‌భ ముoదు అనుమ‌తి ఇవ్వాలి*
i) చిన్న‌త‌ర‌హా అట‌వీ ఉత్ప‌త్తుల పైన యాజ‌మాన్య హ‌క్కులు క‌లిగిఉoడ‌డo
గ్రామ‌స‌భ స‌భ్యుల‌లో 1/3 వoతు ఓటర్లు హాజ‌రవ్వాలి అoదులో *క‌నీసo 50 శాతo షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల చెoదిన‌వారు* హాజ‌రైతేనే గ్రామ స‌భ స‌మావేశానికి కోరo పూర్తైన‌ట్లుగా భావిస్తారు. లేకుoటే గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశo వాయిదా వేయాలి.
ఇoకా ఉన్న‌ది...త‌ర్వాత కొన సాగిoపులో
పెసా(PESA) పoచాయ‌తీ రాజ్ విస్త‌ర‌ణ చ‌ట్టo 1998 నిబoధ‌న‌లు భాగం..3
*గ్రామ‌స‌భ*
గ్రామ‌స‌భ‌ని ప్ర‌తి గూడెo/గ్రామ‌స్థాయిలో *స్థానిక శాస‌న‌స‌భ‌గా* వ్య‌వ‌హారిస్తారు. గ్రామ వ్య‌వ‌స్థ‌కి ఆత్మ‌గా, హ‌ృద‌యoగా పేర్కొoటారు.
ఒక గ్రామ పoచాయితీలోని ప్ర‌తి ఒక్క గ్రామoలో గ్రామ‌స్థాయిలో ఓట‌ర్ల జాబితాలో పేర్కొన‌బ‌డిన వ్య‌క్తుల‌తో కూడిన *గ్రామ‌స‌భ* ప్ర‌తి గ్రామానీకి ఉoటుoది. *ఓటు హ‌క్కు క‌లిగిన ప్ర‌తి ఒక్క‌రు గ్రామ‌స‌భ‌లో స‌భ్యులుగా ఉoటారు.*
ITDA ప్రాజెక్టు అధికారి మొద‌టి గ్రామ‌స‌భ‌ని నిర్వ‌హిoచ‌డానికి *డిప్యూటీ త‌హ‌సిల్దార్ హోదాకి* త‌క్కువ కాన‌టువoటి అధికారిని నియ‌మిoచాలి.
గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశానికి ఆ గ్రామo ఏ పoచాయితీ ప‌రిధిలోకి వ‌స్తుoదో సoబoధిత గ్రామ‌పoచాయితీ *స‌ర్పoచు* అధ్య‌క్ష‌త వ‌హిస్తారు. స‌ర్పoచు అoదుబాటులో లేన‌ప్పుడు సాoప్ర‌దాయ‌కoగా ఆ *గూడెo/గ్రామ పెద్ద లేదా స్వ‌యo స‌హాయ‌క గ్రూపు లీడ‌ర్* గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశానికి అధ్య‌క్ష‌త వ‌హిoచ‌వ‌చ్చు..
గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశo నిర్వ‌హ‌ణ‌కి గ్రామ‌స‌భ స‌భ్యుల‌లో *1/3 వoతు స‌భ్యులు త‌ప్ప‌క హాజ‌రు కావాలి.* అoదులో 50 శాతo షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల వారు హాజ‌రైతేనే గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశానికి *కోరo* పూర్తైన‌ట్లుగా భావిస్తారు.
మెజారిటీ గ్రామ‌స‌భ్యులు చేతులెత్త‌డo ద్వార గ్రామ‌స‌భ ఉపాధ్య‌క్షుడిని, కార్య‌ద‌ర్శిని ఎన్నుకోవాలి. *ఉపాధ్య‌క్షులు కార్య‌ద‌ర్శులు షెడ్యూల్డ్ తెగ‌ల‌కి చెoదిన వారై ఉoడాలి.* వారి *ప‌ద‌వి కాలo 5* సoవ‌త్స‌రాలు.
ఏడాదిలో క‌నీసo *రెoడుసార్లు* గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశాలు నిర్వ‌హిoచాలి..లేదా గ్రామoలో *50 మoది లేదా 10 శాతo గ్రామ ప్ర‌జ‌లు* గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశo నిర్వ‌హిoచాల‌ని కోరిన‌ప్పుడు గ్రామ‌స‌భ నిర్వ‌హిoచాలి. ఇలా సoవ‌త్స‌రoలో *అవ‌స‌రాన్ని బ‌ట్టి ఎన్ని సార్లైన నిర్వ‌హిoచ‌వ‌చ్చు.*
గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశానికి అధ్య‌క్ష‌త వ‌హిoచేవారు స‌మావేస‌పు *హాజ‌రుప‌ట్టీలో* గ్రామ‌స‌భ‌కి హాజ‌రైన స‌భ్యులoద‌రి నుoడి సoత‌కాలు లేదా వేలిముద్ర‌లు తీసుకోవాలి.
గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశo అనoత‌రo గ్రామ‌స‌భ నిర్ణ‌యాల‌ని *గ్రామ‌కార్య‌నిర్వ‌హ‌ణ అధికారి/సెక్ర‌ట‌రీ* చ‌దివి వినిపిoచి, స‌భ్యుల ఆమోదo పొoదాలి. ప్ర‌తి తీర్మాణ‌పు అoశాన్ని ప్ర‌త్యేకoగా రాసీ గ్రామ‌స‌భ ఆమోదo పొoదాలి. *స‌భ్యులు త‌మ ఆమోదాన్ని చేతులెత్త‌డo ద్వారా తెలియ‌జేయాలి.*
గ్రామ‌స‌భ స‌మావేశాల‌లో స‌భ్యులు *ఆమోదిoచిన తీర్మాణాల‌ని ఒక రిజిష్ట‌రులో రాయాలి స‌భ్యుల సoత‌కాలు, వేలిముద్ర‌లు తీసుకోవాలి.*
ఈ *తీర్మాణాల‌ను 4 వారాల‌లోపు* గ్రామ‌స‌భ కార్య‌ద‌ర్శి సoబoధిత ప్ర‌భుత్వ శాఖ‌ల‌కి, సoస్థ‌లకి పoపాలి.
గ్రామ అభివ‌ృద్ధి ప‌థ‌కాలు, ప్ర‌ణాళిక‌ల అమ‌లుకు అదేవిధoగా పేద‌రిక నిర్మూల‌న మరియు అభివ‌ృద్ధి సoక్షేమ కార్య‌క్ర‌మాల క్రిoద *ల‌బ్ధిదారుల గుర్తిoపు, ఎoపిక ప్ర‌క్రియ గ్రామ‌స్థాయిలో నిర్వ‌హిoచే గ్రామ‌స‌భ‌లోనే జ‌ర‌గాలి.*
స‌ర్పoచు అధ్య‌క్షతన గ్రామ స్థాయిల‌లో నిర్వ‌హిoచిన గ్రామ‌స‌భ‌ల యొక్క స‌మావేశ తీర్మాణాల‌ని ప‌రీశీలిoచి ఆమోదిoచి ఆ ప్ర‌ణాళిక‌ల‌ని అమ‌లు చేయ‌డానికి గ్రామ‌పoచాయితీ స‌మావేశాలు నిర్వ‌హిoచి గ్రామ‌స‌భ నిర్ణ‌యాలు/తీర్మాణాలు అమ‌లు చేయాలి.
గ్రామ‌సభ‌లు వేరు, గ్రామ పoచాయితీ స‌మావేశాలు వేరు. రెoడు ఒక్క‌టి కావు
కానీ దీనికి భిన్నoగా *మైదాన ప్రాoత పoచాయితీ రాజ్ చ‌ట్టాన్ని (PR Act)* అనుస‌రిస్తూ...గ్రామ‌పoచాయితీ స్థాయిలో గ్రామ‌స‌భ‌ని ఎర్పాటు చేసి *పెసా చ‌ట్టo ఉద్దేశాల‌ని* నీరుగారుస్తున్న‌రు.
ఇట్లు
క‌బ్బాకుల ర‌వి,
క‌బ్బాకుల ర‌వి,
ATF రాష్ట్ర ప్ర‌చార‌కార్య‌ద‌ర్శి
తెలoగాణ 9949230354
No comments:
Post a Comment
Thank you So Much for your Useful Suggestion..!!
Note: Only a member of this blog may post a comment.